W sytuacji, gdy kilka regionów zmaga się ze skutkami obfitych opadów deszczu, a uprawy w wielu częściach Europy nadal dotknięte są poważną suszą, Bruksela podejmuje kroki w celu złagodzenia ciosu dla sektora owoców, warzyw i wina.
Europa Południowa powoli przechodzi w fazę odbudowy po suszy
Tegoroczna wiosna i lato w Europie obfitowały w szereg ekstremalnych zjawisk pogodowych, które między innymi odcisnęły swoje piętno na produkcji rolnej.
Ostatnio ulewne deszcze w Słowenii i południowej Austrii na początku sierpnia doprowadziły do szkód w sektorze rolnym: W Austrii główny ubezpieczyciel rolny HV oszacował szkody na 220 milionów euro, w porównaniu do 170 milionów euro spowodowanych powodziami w 2022 roku, powiedział austriackim mediom Kurt Weinberger.
W Słowenii dane dotyczące szkód w rolnictwie nie zostały jeszcze opublikowane, a premier Robert Golob oszacował łączne szkody na ponad 500 mln euro.
Z drugiej strony, wiele części Europy nadal boryka się z poważną suszą, zgodnie z najnowszymi danymi Europejskiego Obserwatorium Suszy.
W ciągu pierwszych 10 dni sierpnia ostatniego mierzonego okresu prawie jedna czwarta terytorium UE znajdowała się w stanie „ostrzegawczym”, co oznacza niedobór wilgoci w glebie, lub w stanie „alarmowym”, najwyższym poziomie alarmowym obserwatorium, który wiąże się ze stresem dla roślinności regionu.
Podczas gdy poważne susze dotknęły tej wiosny Półwysep Iberyjski i inne części Europy Południowej, ostatnie epizody suszy były bardziej skoncentrowane w Europie Północnej.
Zgodnie z czerwcowym raportem Obserwatorium Suszy, ma to szczególny wpływ na regiony Morza Bałtyckiego, Półwysep Skandynawski, Wielką Brytanię, Irlandię i Niemcy, gdzie „budzi obawy o wzrost upraw”.
Wpływ suszy na Europę Południową
Jednakże, podczas gdy Europa Południowa „powoli przechodzi w fazę odbudowy po suszy”, zgodnie z raportem, wiosenna susza odcisnęła swoje piętno na produkcji rolnej: Ostatnie opady deszczu „nie zrównoważyły skutków utrzymującego się braku opadów i fal upałów”, co miało „poważny” wpływ na uprawy i roślinność.
W tym kontekście Komisja Europejska podjęła w tym miesiącu kroki mające na celu złagodzenie skutków dla sektora owoców, warzyw i wina.
Produkcja owoców i warzyw w kilku regionach UE została dramatycznie uszkodzona z powodu poważnych niekorzystnych zjawisk meteorologicznych wiosną, powiedział rzecznik Komisji 11 sierpnia.
Wielu plantatorów winorośli nie było w stanie zakończyć sadzenia „w najbardziej odpowiednim okresie”, dodał rzecznik.
Aby złagodzić sytuację, „pakiet elastyczności” wprowadzony przez Komisję 8 sierpnia ma pozwolić państwom członkowskim i rolnikom na większą swobodę w ramach programów UE dla sektora do końca roku.
Środki rynkowe
Pakiet pozwala na pewne odstępstwa zarówno w ramach krajowych planów strategicznych, poprzez które kraje wdrażają unijny program dopłat rolnych, jak i tak zwanej Wspólnej Organizacji Rynku (WOR), która jest tradycyjną siatką bezpieczeństwa dla rolników w przypadku kryzysów rynkowych.
Ponadto Komisja wprowadziła odstępstwa od systemu zezwoleń na sadzenie winorośli, aby zapewnić, że producenci, którzy nie byli w stanie wprowadzić w życie zezwoleń na sadzenie z powodu powodzi, nie stracą swoich praw.
Kroki te zostały podjęte po tym, jak pod koniec czerwca Komisja wprowadziła już środki rynkowe dla sektora wina, które miały na celu umożliwienie państwom członkowskim radzenia sobie z nadmiernymi ilościami wina na rynku.
W tym przypadku organ wykonawczy UE zezwolił rządom krajowym na zainicjowanie tak zwanej „destylacji kryzysowej” w celu uniknięcia spadków cen producentów z powodu dużych zbiorów z poprzednich lat.
W praktyce oznacza to, że do połowy października wszelkie nadwyżki wina będą destylowane i wycofywane z rynku, a uzyskany w ten sposób alkohol będzie następnie wykorzystywany do celów niespożywczych.
Źródło: Euractiv