Liczba ofiar śmiertelnych w samej Dernie przekroczyła 5 300, jak podała we wtorek państwowa agencja prasowa, cytując Mohammeda Abu-Lamousha, rzecznika ministerstwa spraw wewnętrznych wschodniej Libii.
Pomoc z zewnątrz zaczęła docierać do Derny dopiero we wtorek
Pracownicy służb ratunkowych odkryli we wtorek ponad 1.500 ciał we wrakach wschodniego miasta Libii, Derny, i obawiano się, że liczba ofiar może wzrosnąć, a 10.000 osób nadal uważa się za zaginione po tym, jak wody powodziowe rozbiły tamy i zmyły całe dzielnice miasta.
Liczba ofiar śmiertelnych w samej Dernie przekroczyła 5 300, jak podała we wtorek państwowa agencja prasowa, cytując Mohammeda Abu-Lamousha, rzecznika ministerstwa spraw wewnętrznych wschodniej Libii. Wcześniej władze pogotowia ratunkowego w Dernie podały liczbę 2 300 ofiar.
Zaskakująca liczba ofiar śmiertelnych i zniszczenia dokonane przez śródziemnomorską burzę Daniel wskazują na intensywność burzy, ale także na wrażliwość narodu rozdartego chaosem od ponad dekady.
Kraj jest podzielony przez rywalizujące ze sobą rządy, jeden na wschodzie, a drugi na zachodzie, co doprowadziło do zaniedbania infrastruktury w wielu obszarach.
Pomoc z zewnątrz zaczęła docierać do Derny dopiero we wtorek, ponad 36 godzin po katastrofie. Powodzie uszkodziły lub zniszczyły wiele dróg dojazdowych do nadmorskiego miasta liczącego około 89 000 mieszkańców.
Materiał filmowy pokazał dziesiątki ciał przykrytych kocami na dziedzińcu jednego ze szpitali. Inny obraz pokazywał masowy grób usłany ciałami. Minister zdrowia wschodniej Libii powiedział, że zebrano ponad 1500 ciał, a połowa z nich została pochowana we wtorek wieczorem.
Według Tamera Ramadana, wysłannika Międzynarodowej Federacji Stowarzyszeń Czerwonego Krzyża i Czerwonego Półksiężyca w Libii, liczba ofiar może być wyższa, liczona w tysiącach. Powiedział on na briefingu ONZ w Genewie za pośrednictwem wideokonferencji z Tunezji, że co najmniej 10.000 osób jest nadal zaginionych. Później we wtorek powiedział, że ponad 40 000 osób zostało przesiedlonych.
Sytuacja w Libii jest „tak niszczycielska jak sytuacja w Maroku”, powiedział Ramadan, odnosząc się do śmiertelnego trzęsienia ziemi, które uderzyło w pobliżu miasta Marrakesz w piątek wieczorem.
Zniszczenia dotarły do Derny i innych części wschodniej Libii w niedzielę wieczorem. Gdy burza uderzyła w wybrzeże, mieszkańcy Derny powiedzieli, że słyszeli głośne eksplozje i zdali sobie sprawę, że tamy poza miastem zawaliły się. Wadi Derna, rzeka płynąca z gór przez miasto do morza, wywołała gwałtowne powodzie.
Ściana wody „zmiotła wszystko na swojej drodze”, powiedział jeden z mieszkańców, Ahmed Abdalla.
Filmy opublikowane w Internecie przez mieszkańców pokazały duże połacie błota i wraki, gdzie szalejące wody zmiotły dzielnice na obu brzegach rzeki. Wielopiętrowe budynki mieszkalne, które kiedyś znajdowały się z dala od rzeki, miały zerwane fasady i zawalone betonowe podłogi. Samochody uniesione przez powódź zostały porzucone jeden na drugim.
Libijskie Narodowe Centrum Meteorologiczne poinformowało we wtorek, że wydało wczesne ostrzeżenia przed sztormem Daniel, „ekstremalnym zjawiskiem pogodowym”, na 72 godziny przed jego wystąpieniem, i powiadomiło wszystkie władze rządowe za pośrednictwem poczty elektronicznej i mediów …. „wzywając je do podjęcia środków zapobiegawczych”. Podano, że Bayda odnotowała rekordowe 414,1 milimetrów (16,3 cala) deszczu od niedzieli do poniedziałku.
We wtorek lokalni ratownicy, w tym żołnierze, pracownicy rządowi, wolontariusze i mieszkańcy, przekopywali się przez gruzy w poszukiwaniu zmarłych. Używano również pontonów do wydobywania ciał z wody.
Według ministra zdrowia wschodniej Libii, Othmana Abduljaleela, wiele ciał zostało uwięzionych pod gruzami lub zostało wypłukanych do Morza Śródziemnego.
„Byliśmy oszołomieni ilością zniszczeń… tragedia jest bardzo znacząca i przekracza możliwości Derny i rządu” – powiedział Abduljaleel w rozmowie telefonicznej z The Associated Press.
Zespoły Czerwonego Półksiężyca z innych części Libii również przybyły do Derny we wtorek rano, ale dodatkowe koparki i inny sprzęt jeszcze tam nie dotarły.
Powodzie często zdarzają się w Libii w porze deszczowej, ale rzadko powodują tak duże zniszczenia. Kluczowym pytaniem było, w jaki sposób deszcze były w stanie przebić się przez dwie tamy poza Derną – czy to z powodu złej konserwacji, czy też samej ilości deszczu.
Karsten Haustein, klimatolog i meteorolog z Uniwersytetu w Lipsku, powiedział w oświadczeniu, że Daniel zrzucił 440 milimetrów deszczu na wschodnią Libię w krótkim czasie.
„Infrastruktura prawdopodobnie nie była w stanie sobie z tym poradzić, co doprowadziło do zawalenia się tamy”, powiedział, dodając, że spowodowany przez człowieka wzrost temperatury powierzchni wody prawdopodobnie przyczynił się do intensywności burzy.
Lokalne władze przez lata zaniedbywały Dernę. „Nawet aspekt konserwacji był po prostu nieobecny. Wszystko było opóźnione” – powiedział Jalel Harchaoui, współpracownik specjalizujący się w Libii w londyńskim Royal United Services Institute for Defence and Security Studies.
W grę wchodzi również frakcjonizm. Derna była przez kilka lat kontrolowana przez islamskie grupy bojowników. Dowódca wojskowy Khalifa Hifter, przywódca rządu wschodniej Libii, zdobył miasto w 2019 roku dopiero po miesiącach ciężkich walk miejskich.
Od tego czasu wschodni rząd jest podejrzliwy wobec miasta i stara się odsunąć jego mieszkańców od podejmowania jakichkolwiek decyzji, powiedział Harchaoui. „Ta nieufność może okazać się katastrofalna w nadchodzącym okresie po katastrofie” – powiedział.
Wschodni rząd Hiftera z siedzibą w mieście Benghazi toczy zaciętą rywalizację z zachodnim rządem w stolicy Trypolisie. Każdy z nich jest wspierany przez potężne milicje i zagraniczne mocarstwa. Hifter jest również wspierany przez Egipt, Rosję, Jordanię i Zjednoczone Emiraty Arabskie, podczas gdy administracja zachodniej Libii jest wspierana przez Turcję, Katar i Włochy.
Mimo to, początkowa reakcja na katastrofę przyniosła pewne przekroczenie podziałów.
Rząd zachodniej Libii z siedzibą w Trypolisie wysłał do Bengazi samolot z 14 tonami środków medycznych i pracownikami służby zdrowia. Poinformował również, że przeznaczył równowartość 412 mln USD na odbudowę Derny i innych wschodnich miast.
We wtorek do Bengazi przyleciały samoloty z pomocą humanitarną i ekipami ratunkowymi z Egiptu, Turcji i Zjednoczonych Emiratów Arabskich. Egipski szef sztabu wojskowego spotkał się z Hifterem w celu koordynacji pomocy. Niemcy, Francja i Włochy poinformowały, że również wysyłają personel ratunkowy i pomoc.
Nie było jasne, jak szybko pomoc może zostać przeniesiona do Derny, 250 kilometrów (150 mil) na wschód od Bengazi, biorąc pod uwagę warunki panujące na miejscu. Ahmed Amdourd, urzędnik miejski Derny, wezwał do utworzenia korytarza morskiego w celu dostarczenia pomocy i sprzętu.
Prezydent Joe Biden powiedział we wtorkowym oświadczeniu, że Stany Zjednoczone wysyłają fundusze ratunkowe do organizacji pomocowych i koordynują działania z władzami libijskimi i ONZ w celu zapewnienia dodatkowego wsparcia.
„Jill i ja przesyłamy nasze najgłębsze kondolencje wszystkim rodzinom, które straciły bliskich w niszczycielskich powodziach w Libii” – powiedział.
Burza uderzyła w inne obszary wschodniej Libii, w tym w miasto Bayda, gdzie według doniesień zginęło około 50 osób. Centrum Medyczne Bayda, główny szpital, zostało zalane, a pacjenci musieli zostać ewakuowani, zgodnie z materiałem udostępnionym przez centrum na Facebooku.
Według rządu inne miasta, które ucierpiały, to Susa, Marj i Shahatt. Setki rodzin zostało przesiedlonych i schroniło się w szkołach i innych budynkach rządowych w Bengazi i innych miejscach we wschodniej Libii.
Północno-wschodnia Libia jest jednym z najbardziej żyznych i zielonych regionów kraju. Według Banku Światowego obszar Dżabal al-Akhdar – gdzie znajdują się Bayda, Marj i Shahatt – ma jedną z najwyższych średnich rocznych opadów deszczu w kraju.
Źródło: AP
