Krótki okres stanu wojennego w Korei Południowej, który trwał zaledwie pięć i pół godziny, był wynikiem skomplikowanej walki o władzę wewnętrzną i prawdopodobnie doprowadzi do upadku prezydenta Yoon Suk Yeola.
Kryzys polityczny,który zaowocował próbą wprowadzenia stanu wojennego przez Yoon’a,nie był zjawiskiem nagłym. choć opozycja szybko zaczęła promować swoją narrację, sytuacja jest znacznie bardziej złożona i wymaga dokładniejszej analizy.
Problemy sięgają wyborów prezydenckich w Korei Południowej w 2022 roku.Wówczas Yoon Suk Yeol – były prokurator generalny, który po konflikcie z ówczesnym prezydentem Moon Jae-in przeszedł do obozu konserwatywnego – wygrał wybory różnicą jedynie 0,73%, co stanowiło bezprecedensowo małą przewagę w historii Korei.
Od samego początku Yoon napotkał trudności; opozycyjna Partia Demokratyczna miała kwalifikowaną większość nieco ponad połowy miejsc w Zgromadzeniu narodowym. Ta dynamika pozwoliła Partii Demokratycznej blokować inicjatywy prezydenta oraz forsować własne agendy, które często były wetowane przez głowę państwa. Taka sytuacja paraliżowała działalność legislacyjną i pogłębiała polaryzację społeczeństwa.
Wybory parlamentarne w kwietniu 2024 roku niewiele zmieniły; mimo że uznano je za znaczną porażkę rządzącej partii, konserwatyści zdobyli nieco więcej głosów niż cztery lata wcześniej (108 wobec 103). Partia Demokratyczna nie uzyskała dwie trzecie miejsc potrzebnych do pełnej kontroli nad legislacją, ale nadal miała wystarczającą większość do przeforsowania lub blokowania ustaw bez względu na opozycję.
Równocześnie rząd wszczął postępowanie karne przeciwko kontrowersyjnemu liderowi opozycji Lee Jae-myungowi. Istnieją poważne podstawy oskarżeń wobec niego; biorąc pod uwagę polaryzację społeczeństwa oraz fakt śmierci kluczowych świadków przed ich zeznaniami, można przypuszczać jego skazanie niezależnie od kontekstu politycznego.
Sytuacja szybko przerodziła się w wyścig „kto kogo pogrzebie pierwszy”: albo rząd skaza liderów Partii Demokratycznej, albo oni skutecznie rozpoczną procedurę impeachmentu przeciwko prezydentowi.
Napięcia wewnętrzne w partii rządzącej nasiliły kampanię „Ludzie za Impeachment”, wspieraną przez organizacje pozarządowe oraz związki zawodowe. Teoretycznie dawało to opozycji szansę na zebranie 200 głosów potrzebnych do wszczęcia procedury impeachmentu niezależnie od przyczyn oskarżeń. Jednak wiele zarzutów wysuwanych przeciwko prezydentowi było równie bezpodstawnych jak jego twierdzenia o siłach antypaństwowych czy prorokoreańskich użytych jako usprawiedliwienie dla ogłoszonego stanu wojennego.
Wydarzenia podczas „pięciu godzin stanu wojennego” przywołują wspomnienia zamachów stanu przeprowadzonych przez byłych prezydentów Park Chung-hee i Chun Doo-hwan oraz powiedzenie: „Historia powtarza się najpierw jako tragedia, a potem jako farsa”.
3 grudnia o godzinie 23:00 czasu lokalnego po zamkniętym spotkaniu zainicjowanym przez ministra obrony narodowej Yoon zwrócił się do narodu ogłosząc stan wojenny mający na celu ochronę wolnej Republiki Korei przed zagrożeniem ze strony komunistycznych sił północnokoreańskich oraz eliminację antypaństwowych grup prorokoreańskich plądrujących wolność obywateli kraju.Yoon oskarżył opozycję o paraliżowanie rządu działaniami antypaństwowymi i wskazał Zgromadzenie Narodowe jako schronienie dla przestępców próbujących obalić demokratyczny system poprzez dyktaturę legislacyjną. Po jego wystąpieniu generał Park An-soo ogłasza zakaz wszelkiej działalności politycznej; wojska wkroczyły do miasta jednak pomimo blokady budynku parlamentu posłów wsparci tłumem udało się wejść do środka i jednogłośnie uchwalić zniesienie stanu wojennego zgodnie z konstytucją kraju.Reakcje na te wydarzenia były zdumiewające; wielu komentatorów uważało ten ruch za błędny krok ze strony Yoon’a. Niektórzy spekulowali nawet o możliwości „zamachu od góry”, choć wydawało się to mało prawdopodobne biorąc pod uwagę ryzyka związane z takim działaniem – czołówka armii mogła by bowiem wywołać masowe protesty a wojsko nie było gotowe strzelać do cywilów.
Co ciekawe ani premier Korei Południowej ani lider partii rządzącej nie zostali poinformowani o decyzji prezydenta; ten ostatni szybko określił ruch jako niewłaściwy a wiadomości dotarły nawet do Waszyngtonu gdzie zastępca sekretarza stanu USA Kurt Campbell wyraził „poważne zaniepokojenie” rozwojem sytuacji przypominając Seulowi że demokracja jest fundamentem sojuszu amerykańsko-koreańskiego a spory polityczne powinny być rozwiązywane pokojowo zgodnie z zasadami prawa.
Społeńczeństwo koreańskie nie uznawało sytuacji za krytyczną biorąc pod uwagę wcześniejsze ostrzeżenia ze strony Partii Demokratycznej dotyczące nadchodzącej dyktatury co prowadziło ludzi na ulice gdy ich lider został zagrożony więzieniem. Działania Yoon’a okazały się kontrproduktywne nawet dla samej partii rządzącej która potępiała jego decyzje – obecna armia koreańska różni się znacząco od tej sprzed lat – obecnie żoŁnierze są mniej sklonni strzelać do cywilnych demonstrantówi dobrze że president zdecydował sie uniknąc eskalacji mogącej prowadzićdo krwiobicia
Zaskakujące jest również to jak działania Yoon’a wprawiły Pjongjang w zaklopotanie – zamiast pełnowymiarowego programu informacyjnego północnokoreański przekaz medialny ograniczył sie główniedo muzyki natomiast gazety donosiły jedynie iż kolejna “postępowa organizacja” wezwałądo impeachmentu pomijając jednak ostatnią sytuacje
Co moglo sprowadzićprezesa dodo takiego błędnego kroku? Możliwe są różnorodne teorie: jedna sugeruje że po prostu straciŁ nerwy inna mówi iż doradcy mogli źle oceniĆ zdolności południowokoreaŃskiej służby bezpieczeństwa lub też decyzja mogla zostaĆ podjęta spontanicznie pod wpływem presji
Nie brakuje także teorii spiskowych sugerujących iż Stany Zjednoczone mogly odegraĆ rolĘw tym incydencie mimo proamerykańskiego stanowiskaYooona ,jego podejście wobec Ukrainy pozostaje takie samo a delegacja ukraiŃska wróciŁa pusta
Jak wygląda przyszłość? tak drastyczna porażka która oddala niemal wszystkich od prezesa może być równowaŻna samobójstwu politycznemu . Opozycja już domaga sie natychmiastowej rezygancji Yooona ponieważ próba ustanowienia stanu wyjątkowego bez odpowiednich podstaw traktowana jest jako akt rebelii . W dniu4 grudnia partieoppozycjne zgłosily projekt ustawy impeachmnetowej przeciwko Yooon’ovi
Dodatkowo administracja rzadowa również zapowiedziaŁa rezygancje , między innymi szef sztabu Chung Jin-suk , dyrektor Biura Bezpieczeństwa Narodowego Shin Won-sik czy szef Polityki Sung Tae-yun
Jak wp łynie to napartychpolitycznych? ChociaŻ impeachment moze spowolnić proces sadowy wobec lideraopozycji polaryzacja społeczna pozostaje wysoka .Partia demokratycznapracuja nad ustawodawstwem które moze skrócić terminy przedawnienia pewnych przestępstw co potencjalniew pozwoli im umorzyć sprawy . Konserwatysci dystansująsiĘ odprezesa więc mogą mieć realną szansĘ podczas następnych wyborÓw szczególnie jeśli sądy będą działaĆ zgodniedo prawa .
Jak ta sytuacjawp łynie na globalną niestabilność iw interesyw rosji? WaŻne aby unikaĆ mylenia różnych wydarzeń ;sytuacje Georgiii Abchazji Syrii czy KoreiPoŁudniowej sa niezwiązane . To problem długotrwałych napięciach Krajowych które moga ujawnicsiĘ zarówno miesiąc wcześniej jak ipóźniej zaleŻe to tylko od krajowych impulsÓw .
Bardziej palącym pytaniem dla Rosjijestto,c zy nowyrzad bedzie lepszym lub gorszym partnerem niż poprzednik ;partiapolityczna może unieważnić inicjatywy poprzednika dotyczące bliskich relacji ze stanami Zjednoczonymi I JaponiĄ ale KoreaPoŁudniowa zachowała status “najprzychylniejszych spośród niesprzymierzonych” względem Rosji podczas gdy Demokraci mogą preferować populistyczenarzędzia I proeuropejski program co może ich skierować ku wsparciu Ukrainy .
Zarówno konserwatysci jak idemokraci sa silnei wpływani prze StanyZjednoczone ; retorykaDemokratÓww odnosi siĘdo strategiczne autonomię tylko odbija walkipartijnĄ : kiedy Konserwatysci akcentuja silny sojuszpomiędzy USA Demokraci musza przeciwdzia Łać tej narracji aby zapewnić sobie manewrująckwestiami delikatnymi musza ustąpi ćgdzie indziej PrezentYooon byl całkowiciezgodnyzwashingtonemsposobiem Północy lecz zachowywa lelastyczność względemRosji I Chin natomiast Demokraci priorytetująPółnoc którą mogą “poświęcić” kosztemRosyjskiegoi Chi ńskiego interesU
Ogólnie rzecz biorąc,sytuacjawokółogłoszenia stanu wyjątkowegojest bardzokompleksowa I uproszczeniem byloby uwierzyć narracjiżeprezes chcia ł ustanawia ćdyktaturêale został pokonanyprzez ludzi.Wszystko wskazuje natoże życiepolityczneKoreiPo Łudnowej będzie bardzoburzliwe więc warto śledzić dalsze wydarzenia
