Na dalekiej północy Szwecji w miejscowości Kiruna odkryto największe znane w Europie złoże metali ziem rzadkich, niezbędnych do produkcji pojazdów elektrycznych, co zwiększa nadzieje Europy na zmniejszenie jej zależności od Chin.
Szwedzka grupa górnicza LKAB poinformowała w czwartek, że nowo odkryte złoże, znajdujące się tuż obok jej kopalni rudy żelaza, zawiera ponad milion ton tlenków metali ziem rzadkich.
„Jest to największe znane złoże metali ziem rzadkich w naszej części świata, które może stać się ważnym budulcem do produkcji krytycznych surowców, które są absolutnie niezbędne, aby umożliwić zieloną transformację” – powiedział w oświadczeniu dyrektor naczelny LKAB Jan Mostrom.
„Stoimy przed problemem dostaw. Bez kopalni nie będzie pojazdów elektrycznych” – dodał Mostrom.
Chociaż uważa się, że znalezisko jest największe w Europie, to w skali globalnej pozostaje ono niewielkie, stanowiąc mniej niż jeden procent 120 milionów ton szacowanych na całym świecie przez US Geological Survey.
W 2021 roku Komisja Europejska stwierdziła, że 98 procent metali ziem rzadkich wykorzystywanych w UE pochodzi z importu z Chin, co skłoniło Brukselę do wezwania państw członkowskich do rozwijania własnych zdolności wydobywczych.
Znalezisko LKAB zostało zaprezentowane podczas wizyty delegacji Komisji Europejskiej w Szwecji, która na początku roku objęła rotacyjną prezydencję UE.
„Dziś UE jest zbyt zależna od innych krajów w zakresie tych surowców” – powiedziała na konferencji prasowej szwedzka minister energii Ebba Busch, wskazując przede wszystkim na Rosję i Chiny.
„To musi się zmienić. Musimy wziąć odpowiedzialność za dostawy surowców potrzebnych do (zielonej) transformacji”, dodała.
Handel nie wystarczy
Unia Europejska uzgodniła wycofanie nowych pojazdów emitujących CO2 do 2035 r., co oznacza faktyczny zakaz używania samochodów z silnikami spalinowymi, a co za tym idzie, że zapotrzebowanie na materiały ziem rzadkich będzie tylko rosło.
Mostrom powiedział, że nie jest jeszcze znana pełna wielkość złoża.dodał, że trudno jest dokładnie ocenić wpływ odkrycia na zmniejszenie zależności Europy od importu z Chin.
Zapytany na konferencji prasowej, kiedy złoże będzie mogło być faktycznie eksploatowane i dostarczane na rynek, Mostrom powiedział, że będzie to w dużej mierze zależało od tego, jak szybko uda się uzyskać pozwolenia.
Jednak z doświadczenia wynika, że będzie to prawdopodobnie „10 do 15 lat”, powiedział.
Według LKAB, pierwiastki ziem rzadkich znalezione w złożu Per Geijer wystąpiły w tym, co jest głównie złożem rudy żelaza i które mogą być zatem produkowane jako produkty uboczne, co stwarza nowe możliwości dla potencjalnie konkurencyjnego wydobycia.
Minerały ziem rzadkich o nazwach takich jak neodym, prazeodym i dysproz mają kluczowe znaczenie dla produkcji magnesów stosowanych w przemyśle przyszłości, takich jak turbiny wiatrowe i samochody elektryczne.
Są one również obecne w dobrach konsumpcyjnych, takich jak smartfony, ekrany komputerowe i soczewki teleskopowe.
Inne mają bardziej tradycyjne zastosowanie, jak cer do polerowania szkła czy lantan do katalizatorów samochodowych lub soczewek optycznych.
Szwecja jest jednym z największych krajów górniczych w UE.
Ponad 90 procent unijnej produkcji rudy żelaza pochodzi z tego skandynawskiego kraju, który ma również największą w bloku produkcję ołowiu i cynku, drugą co do wielkości produkcję srebra i jedną z najwyższych produkcji złota i miedzi, według danych szwedzkiej służby geologicznej.