Mistrzostwa Europy w piłce nożnej – historia turnieju

Mistrzostwa Europy w piłce nożnej to impreza, którą śledzą setki milionów kibiców nie tylko na Starym Kontynencie. Jaka jest historia tego turnieju, co warto o niej wiedzieć przed zbliżającym się Euro?

Kiedy były pierwsze mistrzostwa Europy?

Pierwsze mistrzostwa Europy w piłce nożnej odbyły się w 1960 roku. W turnieju finałowym, który odbył się we Francji, wystąpiły tylko cztery drużyny: gospodarze Francja, Jugosławia, Związek Radziecki i Czechosłowacja. Najlepsza okazała się wówczas ekipa ZSRR, która w finale pokonała Jugosławię.

Kolejne mistrzostwa odbyły się w Hiszpanii, a potem we Włoszech. Poniżej podajemy listę wszystkich gospodarzy w historii turnieju Euro:

• 1960 – Francja
• 1964 – Hiszpania
• 1968 – Włochy
• 1972 – Belgia
• 1976 – Jugosławia
• 1980 – Włochy
• 1984 – Francja
• 1988 – Republika Federalna Niemiec
• 1992 – Szwecja
• 1996 – Anglia
• 2000 – Belgia i Holandia
• 2004 – Portugalia
• 2008 – Austria i Szwajcaria
• 2012 – Polska i Ukraina
• 2016 – Francja
• 2020 – Europa (z powodu pandemii COVID-19 turniej został przesunięty i rozegrany w 2021 roku)
• 2024 – Niemcy

Najwięcej mistrzostw Europy w piłce nożnej odbyło się we Włoszech i Francji, które były gospodarzami turnieju finałowego po trzy razy.

Włochy gościły mistrzostwa w 1968, 1980 i 2020 (wspólnie z innymi krajami europejskimi z powodu pandemii COVID-19), natomiast Francja w 1960, 1984 i 2016.

Mistrzostwa Europy historia. Ile grało drużyn?

Liczba drużyn biorących udział w mistrzostwach Europy w piłce nożnej zmieniała się na przestrzeni lat. W pierwszych mistrzostwach w 1960 roku brały udział tylko cztery drużyny, natomiast od roku 2016 zdecydowano się na poszerzenie liczby uczestników turnieju do 24 ekip. Zespołów występujących na Euro jest sukcesywnie coraz więcej. Na przestrzeni lat wygląda to tak:

Polska zagrała na mistrzostwach Europy po raz pierwszy w 2008 roku, których gospodarzami były Austria i Szwajcaria. Obecnie dość regularnie Biało-Czerwoni występują na największych piłkarskich turniejach i często nie kończą swoich występów już po fazie grupowej. Nie zawsze typerom skutecznie wychodzi obstawianie Euro, chociaż zazwyczaj dobrze przewidują, jak pójdzie Polakom.

Dlaczego powstały piłkarskie ME?

Mistrzostwa Europy w piłce nożnej powstały z inicjatywy Henriego Delaunaya, francuskiego piłkarza i działacza piłkarskiego, który w latach 20. XX wieku był sekretarzem generalnym Francuskiego Związku Piłki Nożnej. W 1927 roku Delaunay zaproponował utworzenie turnieju piłkarskiego dla drużyn narodowych w Europie, podobnego do Pucharu Narodów, który był organizowany dla drużyn krajowych w Ameryce Południowej. Delaunay uważał, że taki turniej pozwoliłby na promowanie i rozwijanie piłki nożnej na kontynencie europejskim oraz zwiększenie zainteresowania kibiców piłką nożną.

Pomysł Delaunaya na początku nie został przyjęty z entuzjazmem przez Europejską Federację Piłkarską (UEFA), ale po jego śmierci w 1955 roku inicjatywa została podjęta przez jego syna, Pierre’a. W 1958 roku UEFA podjęła decyzję o utworzeniu mistrzostw Europy w piłce nożnej, a pierwszy turniej odbył się w 1960 roku we Francji. Od tamtej pory mistrzostwa Europy stały się jednym z najważniejszych turniejów piłkarskich na świecie, a ich popularność stale rośnie.

W chwili powstania mistrzostw Europy w piłce nożnej, najważniejszym turniejem dla reprezentacji narodowych były mistrzostwa świata, organizowane co 4 lata przez FIFA. Delaunay uważał, że organizacja podobnego turnieju w Europie pozwoliłaby na rozwój piłki nożnej na kontynencie i umocniła pozycję europejskich drużyn narodowych w piłkarskim świecie.

Popularność mistrzostw Starego Kontynentu najlepiej obrazują statystyki oglądalności turnieju. W 2016 roku mistrzostwa Europy, które odbyły się we Francji, przyciągnęły globalną publiczność szacowaną na około 2,2 miliarda widzów, co oznaczało wzrost o 30% w porównaniu z poprzednią edycją turnieju. W Polsce, gdzie piłka nożna cieszy się ogromnym zainteresowaniem, finałowe spotkanie mistrzostw Europy 2016 między Portugalią a Francją obejrzało ponad 15 milionów widzów, co oznacza rekordową oglądalność meczu piłkarskiego w historii polskiej telewizji.

Duże zainteresowanie jest zwykle także zakładami na spotkania rozgrywane w ramach Euro. W Polsce najczęściej korzysta się z usług następujących marek:

Największe gwiazdy w historii mistrzostw Europy

Każde pokolenie ma swoje piłkarskie gwiazdy. Mistrzostwa Europy to turniej, gdzie rodzi się wiele futbolowych legend. Do najbardziej znanych zawodników europejskich w historii piłki nożnej zaliczyć można na pewno następujących graczy:

1. Ferenc Puskás – Węgier, który był jednym z najlepszych piłkarzy lat 50. i 60. XX wieku. Puskás zdobył wiele nagród i tytułów z Realem Madryt, w tym trzy Puchary Europy.
2. Franz Beckenbauer – Niemiec, który uważany jest za jednego z najwybitniejszych obrońców w historii piłki nożnej. Beckenbauer zdobył wiele tytułów z klubem Bayern Monachium i z reprezentacją Niemiec, w tym Mistrzostwo Świata w 1974 roku.
3. Michel Platini – Francuz, który był jednym z najlepszych piłkarzy lat 80. XX wieku. Platini zdobył trzy Złote Piłki i prowadził reprezentację Francji do zwycięstwa na Euro 1984.
4. Johan Cruyff – Holender, który był jednym z największych piłkarzy lat 70. i 80. XX wieku. Cruyff zdobył trzy Złote Piłki i w ciągu swojej kariery piłkarskiej grał w takich klubach jak Ajax, FC Barcelona i Los Angeles Aztecs.
5. Paolo Maldini – Włoch, który uważany jest za jednego z najlepszych obrońców w historii piłki nożnej. Maldini grał przez całą swoją karierę w AC Milan i zdobył wiele tytułów i nagród, w tym pięć Lig Mistrzów UEFA.
6. Gerd Muller – Niemiec, który był jednym z najlepszych napastników w historii piłki nożnej. Muller zdobył wiele bramek dla reprezentacji Niemiec i Bayernu Monachium, a jego rekord 365 bramek w niemieckiej Bundeslidze był nie pobity przez długi czas.
7. Lev Yashin – Rosjanin, który uważany jest za jednego z najlepszych bramkarzy w historii piłki nożnej. Yashin grał przez całą swoją karierę w Dinamie Moskwa i zdobył tytuł Mistrza Świata w 1966 roku z reprezentacją Związku Radzieckiego.
8. George Best – Irlandczyk, który był jednym z najlepszych zawodników lat 60. XX wieku. Best grał przez większość swojej kariery w Manchesterze United i zdobył wiele nagród i tytułów, w tym Mistrzostwo Europy w 1968 roku z reprezentacją Irlandii Północnej.