W czasach zimnej wojny literatura była bronią w walce z cenzurą i totalitaryzmem w krajach bloku wschodniego. Szczególnie w Polsce, gdzie książki stanowiły narzędzie oporu przeciwko systemowi komunistycznemu.
Teresa Bogucka była jedną z kluczowych postaci w tym ruchu. W 1957 roku jej ojciec, Janusz Bogucki, przemycił do polski egzemplarz powieści George’a Orwella „Rok 1984”, która była zakazana przez cenzorów. Książka wywarła ogromne wrażenie na młodej Teresie, która dostrzegła podobieństwa między fikcyjnym światem Orwella a rzeczywistością Polski komunistycznej.
W 1976 roku bogucka utworzyła „Latającą Bibliotekę” – konspiracyjną sieć dystrybucji zakazanych książek. Jej system działał poprzez skoordynowaną sieć osób,które przekazywały sobie pakiety po 10 książek podzielonych na kategorie: polityka,ekonomia,historia i literatura.
Nieoczekiwanym sojusznikiem w tym przedsięwzięciu była Centralna Agencja Wywiadowcza (CIA), która prowadziła operację przemycania literatury do krajów bloku wschodniego. Agencja finansowała wydawnictwa emigracyjne i wysyłała książki zakazanych autorów, takich jak Boris Pasternak, Czesław Miłosz czy Joseph Brodsky.
kluczową postacią w podziemnym ruchu wydawniczym był Mirosław Chojecki, który założył niezależną oficynę Wydawniczą NOWa. Mimo wielokrotnych aresztowań i prześladowań, kontynuował walkę o wolność słowa poprzez publikację zakazanych tekstów.
Działalność tego ruchu była niezwykle istotna. Pod koniec lat 80. drugi obieg wydawniczy stał się tak duży, że system cenzury zaczął się rozpadać. Polska stała się pierwszym krajem, który przewrócił komunistyczny system, a książki odegrały w tym kluczową rolę, dostarczając ludziom niezależnej myśli i zachowując ich godność.
