Albania odnowi swoją współpracę z unijną agencją graniczną Frontex, w tym organizację wspólnych operacji i rozmieszczenie strażników w kraju, w następstwie decyzji Rady Europejskiej o podpisaniu umowy.
Rozmieszczenie Frontexu w Albanii było kontrowersyjne
Rada zauważyła, że umowa pozwoli Frontexowi pomóc Albanii w zarządzaniu przepływami migracyjnymi, przeciwdziałaniu nielegalnej imigracji i zwalczaniu przestępczości transgranicznej.
„Przestępczość transgraniczna i zarządzanie imigracją są ważnymi wyzwaniami zarówno dla krajów UE, jak i naszych najbliższych sąsiadów” – powiedział o umowie pełniący obowiązki ministra spraw wewnętrznych Hiszpanii Fernando Grande-Marlaska.
Pierwsza umowa między Albanią a Frontexem została podpisana w 2019 r. i ponownie odnowiona w 2021 r. Był to pierwszy raz, kiedy Frontex wysłał strażników do państwa spoza UE. Albania przyjęła również ustawę, która przyznała funkcjonariuszom Frontexu całkowity immunitet karny na terytorium Albanii.
Jednak rozmieszczenie Frontexu w Albanii było kontrowersyjne. W 2021 r. zostali oni oskarżeni o nielegalne deportowanie uchodźców i migrantów poprzez wypychanie ich z powrotem do Grecji. W następstwie dochodzenia przeprowadzonego przez DW, kilka osób stwierdziło, że pracownicy Frontexu zatrzymali ich w Albanii i uniemożliwiono im ubieganie się o azyl, a następnie odesłano ich z powrotem przez grecką granicę bez przestrzegania odpowiednich procedur.
Późniejsze dochodzenie przeprowadzone przez albańskie media Exit.al ujawniło, że przemytnicy ludzi również zgłaszali swoje zarzuty dotyczące zatrzymania w Albanii, przesłuchania przez policję, a następnie przerzucenia z powrotem przez granicę z Grecją.
Do tego dochodzą ciągłe problemy agencji, w tym zarzuty o wypychanie ludzi z powrotem do Libii, łamanie praw człowieka na granicy grecko-tureckiej, uniemożliwianie ludziom korzystania z prawa do ubiegania się o azyl i tuszowanie wielu wykroczeń.
Został również poddany krytyce po opublikowaniu raportu przez Europejski Urząd ds. Zwalczania Nadużyć Finansowych (OLAF), który ujawnił niewłaściwe postępowanie kilku pracowników w Grecji w 2020 roku.
W 2022 r. organizacja Human Rights Watch stwierdziła, że Frontex zamówił drona od prywatnej firmy i obsługiwał go z Malty, aby przekazywać libijskiej straży przybrzeżnej informacje o łodziach próbujących przedostać się z Libii do Europy.
„Korzystanie przez unijną agencję graniczną Frontex z nadzoru lotniczego w celu umożliwienia libijskiej straży przybrzeżnej przechwytywania łodzi z migrantami, wiedząc, że migranci i osoby ubiegające się o azyl będą narażone na systematyczne i powszechne nadużycia, gdy zostaną przymusowo zawrócone do Libii, sprawia, że Frontex jest współwinny nadużyć” – stwierdziły Human Rights Watch i Border Forensics, publikując wyniki badań.
„Dopóki operacje Frontexu mają na celu umożliwienie przechwytywania przez siły libijskie, agencja graniczna i UE powinny zostać pociągnięte do odpowiedzialności za ich rolę w nadużyciach, jakich doświadczają ludzie zawracani do Libii” – dodali.
W raporcie stwierdzono, że podejście Frontexu ma na celu „nie ratowanie ludzi w niebezpieczeństwie, ale uniemożliwienie im dotarcia na terytorium UE”.
Gdy Parlament Europejski wyrazi zgodę na porozumienie, może ono zostać ostatecznie zawarte przez Radę. Umowa wejdzie w życie pierwszego dnia drugiego miesiąca po tym, jak Albania i UE powiadomią się nawzajem o zakończeniu procedur ratyfikacyjnych.
Źródło: Euractiv
